Minyatür; öykü, olay ya da bilgilerin resim diliyle tasvir edilmesi sanatıdır. Osmanlı döneminde “nakış” veya “tasvir” olarak anılan bu sanatı icra edenlere nakkaş, müsavvir, minyatür sanatçısı, tasvir sanatçısı veya şebihnüvis denilmektedir.
Tarihsel süreç içinde farklı bölgelerde farklı ekoller halinde gelişen minyatür sanatı, İslamiyet ile birlikte yeni bir çehreye kavuşmuş, el yazması kitapların içine nakş edilen minyatürler yaygın görsel ürünlerden biri haline gelmiştir.
Osmanlı ekolü, yüzyıllar içinde gelişen ifade ve anlatım ilkelerine İmparatorluk coğrafyasının kültürel çeşitlilik ve çoğulculuğunu da katarak farklı bir tasvir dili yaratmıştır. 19. yüzyıldan itibaren bu sanatın uygulandığı yerler çeşitlenmeye ve minyatürler duvarlara, tuvallere, ahşap, çini ve deri gibi materyaller üzerine daha yaygın bir şekilde uygulanmaya başlanmıştır.
Nakkaşlar, resimlerini aherlenmiş yani yumurta akı ile cilalanmış ve resimler için boşluk bırakılmış kağıtlara yaparlar. Kullanılan malzemeler genellikle kuş teleklerinden elde edilen ve “kalem” denilen fırçalar ile organik boyalardır. Günümüzde endüstriyel boya maddeleri ve malzemeleri de kullanılmaktadır.
Nakkaş, pamuktan yapılmış bir tabaka has kağıt alarak bunu bir mermer üzerine yayar ve genellikle fildişinden yapılan bir cisimle bu kağıdı düzleştirerek parlatır. Daha sonra yapacağı şekillerin boyutlarını belirleyip kağıt üzerine bunların taslağını çıkarır. Çini mürekkebi ile şekillerin kenar çizgilerinin üzerinden geçilir ve figürler canlılığını uzun süre koruyan kökboya ile renklendirilir.
İşlenen konular arasında manzaralar, sarayda yapılan tahta çıkma, sünnet, düğün gibi törenler ile av sahneleri yer alır. Minyatürler, döneminin günlük yaşamı, kıyafetleri ve ritüellerine ilişkin bilgi verir ve bu açıdan tarihi belge niteliği taşırlar.
“Minyatür Sanatı” 2020 yılında Azerbaycan, İran, Türkiye ve Özbekistan adına UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesine kaydedilmiştir.
Figen Kubatoğlu
1969 yılında Ankara’da doğdu. 1990 yılında Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Uygulamalı Sanatlar Anabilim Dalı Uygulamalı Resim Ana Sanat Dalından mezun oldu. 1991 – 2019 yılları arasında MEB’de resim öğretmeni ve idareci olarak görev yaptı. Çocuk kitaplarında suluboya resimler yapan sanatçı 2010 yılında Aysel TOPRAK ‘tan aldığı tezhip dersleriyle geleneksel sanatlar yolculuğuna başladı. Daha sonra Nurten ÜNVER ‘den minyatür dersleri aldı. Daha sonra Taner ALAKUŞ Minyatür Atölyesinde kendisi ile bir çok projeye katılmıştır. Tezhip ve minyatür dalında Kültür Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı ünvanı alan sanatçı, Ankara Kalesi’nde kendisine ait olan Figura Minyatür Atölyesinde öğrenci yetiştirmektedir.
Alanında Aldığı Ödüller
2020 III. Uluslararası İslam Sanatları Yarışmasında ” Mesneviden Hikayeler- Kil Yiyen Adam” çalışmasıyla 3. Ödülü;
2018 II. Uluslararası İslam Sanatları Yarışmasında “Tacir ve Papağan” çalışmasıyla 3. Ödülü;
2017 19. Devlet Türk Süsleme Sanatları Yarışmasında “Memleket Sevdası” çalışmasıyla 1. Ödülü (başarı);
2015 Geleceğin Ustaları Geleneksel Sanatlar Yarışmasında “Adem’de Kardeşlik” çalışmasıyla 3.Ödülü;
2015 18. Devlet Türk Süsleme Sanatları Yarışmasında “Ankara” çalışmasıyla Sergileme Ödülüne layık görülmüştür.
Figura Minyatür Atölyesi
Figen Kubatoğlu Ankara Kalesi’ndeki Figura Minyatür Atölyesinde 2022 yılından itibaren kurslar vermektedir. Minyatür kursu almak isteyen, başka sanat dallarında deneyimli ya da ilk kez bu sanat ile serüvenine başlayacak öğrencilerin, keyifli çalışabilecekleri kendilerini geliştirebilecekleri bir alan olmaya çalışmaktadır.
ADRES: KALE, MURATBEY KONAĞI, YAYÇEKEN SK. 20B, 06230 ALTINDAĞ/ANKARA
Tel: 0553 600 2406
E-posta: figuraminyatur@admin